Góc Hoàng Bách: Chelsea bay cao nhờ đôi cánh thiên thần

Phải sau 10 vòng đấu, cục diện top đầu Premier League mới có dấu hiệu tách tốp, khi Chelsea vượt lên trong ngày hai kình địch Liverpool và Manchester City đều không thắng. Dẫu vậy, The Blues cũng phải chờ tới những phút cuối hiệp 2 mới có thể thở phào nhẹ nhõm khi 3 điểm được bảo toàn nhờ những bàn thắng của Reece James. Trên thực tế, đây không phải là lần đầu tiên ở mùa giải năm nay, Chelsea giành ưu thế từ sự tỏa sáng của những biên thủ.

Kể từ thời điểm tiếp quản chiếc ghế nóng tại Stamford Bridge, sơ đồ chiến thuật dựa trên nền tảng 3 trung vệ đã trở thành lựa chọn số 1 của Thomas Tuchel. Với hậu phương vững chắc phía sau, hai biên thủ được tạo điều kiện tự do trong khâu tham gia hỗ trợ tấn công. Vai trò của những biên thủ càng trở nên quan trọng với định hướng triển khai bóng Tuchel mong muốn, khi biến đổi từ 5-4-1 không bóng sang 3-2-5 có bóng, cầu thủ bám biên có nhiệm vụ kéo giãn hàng phòng ngự đối phương, đảm bảo mọi khu vực theo chiều dọc sân đều được chiếm lĩnh.

Jorginho tạo kỷ lục mới khi hạ đẹp Newcastle Vừa qua, trong khi Man City thất bại trước Crystal Palace còn Liverpool bị Brighton cầm hòa, Chelsea đã xuất sắc đánh bại Newcastle với tỷ số 3-0 ngay tại St James’ Park.

Chelsea thắng đậm, người hâm mộ vẫn không yên tâm vì điều này Mason Mount đã không được điền tên vào danh sách thi đấu trong chiến thắng 3-0 của Chelsea trước Newcastle và dưới đây là nguyên nhân cho HLV Thomas Tuchel đưa ra.

Một trong những nguyên tắc chơi bóng tiên quyết được mẫu HLV hiện đại như Thomas Tuchel hay Julian Nagelsmann đề cao, đó là kiểm soát bóng tốt trong phạm vi nhỏ hẹp bằng việc thực hiện áp đảo quân số hút đối phương, để rồi chuyển hướng tấn công khai thác khoảng trống xa bóng nơi có sẵn nhân sự chực chờ. Định hướng này được Tuchel áp dụng và ngày càng hoàn thiện hơn sau gần 1 năm dẫn dắt Chelsea, với sự dâng cao tích cực của các biên thủ nhằm chiếm lĩnh khoảng trống.

Đóng góp bàn thắng và kiến tạo của biên thủ Chelsea tại Premier League 2021-22

Sau trận thắng 3-0 ngay tại St James’ Park, 13/26 bàn thắng Chelsea ghi được tại Premier League 2021-22 có dấu ấn của các biên thủ. Cụ thể, 8 bàn thắng và 5 tình huống kiến tạo ghi danh Cesar Azpilicueta, Reece James, Marcos Alonso và Ben Chilwell. Đáng chú ý hơn cả, rất nhiều tình huống uy hiếp khung thành đối phương được các biên thủ Chelsea thực hiện ngay trong phạm vi vòng cấm, một điểm tích cực tới từ điều chỉnh nhỏ nhưng đầy lợi hại trong vận hành sơ đồ của Tuchel.

Số lượng tình huống tạt bóng của Chelsea tính tới thời điểm này chỉ xếp thứ 7 toàn giải, ít nhất trong số các CLB top 4 mùa giải năm ngoái, một chỉ dấu khá kì lạ đối với đội bóng dựa vào khả năng leo biên của các cầu thủ chạy cánh, kèm thêm những đóng góp về đầu ra bàn thắng của biên thủ như đã phân tích ở trên. Nguyên nhân của hiện thực phần lớn đến từ yêu cầu của Tuchel đối với các biên thủ hoạt động bó hơn vào phạm vi hành lang trong, nhường lại đất diễn ngoài cánh cho các hộ công vốn sở hữu kĩ thuật qua người tốt như Hakim Ziyech, Mason Mount, Kai Havertz hay Callum Hudson-Odoi.

Callum Hudson-Odoi với kĩ thuật qua người tốt đưa bóng được xuống đáy biên

thực hiện tạt bóng, trong khi Reece James sẵn sàng dâng cao xâm nhập chiếm lĩnh khoảng trống xa bóng trong vòng cấm

Sự hoán đổi vị trí này dù chỉ mang tính chất điều chỉnh nhỏ, nhưng nó là cách làm mới đáng kể trong bối cảnh phương án lên bóng và thực hiện chồng biên đơn giản đã bị đối phương dễ dàng nắm thóp và bắt bài. Hộ công di chuyển rộng ra biên, qua đó hút hậu vệ và gây rối loạn hệ thống phòng ngự đối phương nhằm tạo khoảng trống cho biên thủ gần bóng xâm nhập trực diện. Vẫn là chồng biên, nhưng là chồng biên trong với khu vực thực hiện gần cầu môn đối phương hơn. Ngoài ra, nguyên tắc chơi bóng gần, chiếm lĩnh khoảng trống xa của Tuchel vẫn được bảo toàn.

Vả lại, khoảng trống xa được các cầu thủ Chelsea tạo ra thông qua sự hoán đổi nhỏ này còn tăng lên gấp đôi, đó là cột 1 cho biên thủ gần bóng và cột 2 cho biên thủ xa bóng. Thiết lập thành công hệ thống xuyên phá đầy hiệu quả này là tiền đề giúp các biên thủ Chelsea tới nay đang cho ra những thông số đầy tích cực ở mặt trận tấn công.

James-Ziyech & Chilwell-CHO đều thực hiện hoán đổi vị trí, qua đó tạo ra tiềm năng khai thác

khoảng trống gần bóng cho James & Chilwell tại hai khu vực hành lang trong gần hơn với khung thành

Nhưng tất nhiên, bất chấp thời cơ và khoảng trống tạo ra, bàn thắng và kiến tạo sẽ không tới nếu năng lực cầu thủ bị giới hạn. Tuchel không phải quá bận tâm về điều đó, khi Chelsea đang sở hữu trong tay những biên thủ hàng đầu. Hãy nhìn vào cách xử lí của Reece James dẫn tới hai bàn thắng vào lưới Newcastle, với kĩ thuật khống chế dứt điểm không thua kém một tiền đạo. Đó là khi, Chelsea đã phải đẩy đi bớt Emerson Palmieri và Davide Zappacosta trong hè qua, vốn đều là những chân chạy biên chất lượng ở tầm châu lục.

Nhân sự xuất sắc đã có sẵn, nhưng nếu Tuchel không xuất hiện và đưa ra điều chỉnh với sơ đồ 3 trung vệ, năng lực của các biên thủ Chelsea khó lòng phát huy tối đa. Có thể nói, chính lựa chọn này là nền tảng căn cơ cho những thành công của The Blues kể từ khi HLV người Đức nắm quyền. Đầy hiệu quả trong tấn công, Chelsea còn đang cho thấy sự chắc chắn khi phòng ngự với khả năng lên công về thủ liên tục của những cá nhân chạy biên.

Màn trình diễn khóa chặt Manchester City tại trận chung kết UEFA Champions League hồi tháng 5 nói riêng, cũng như thành tích phòng ngự xuất sắc ngoài sức tưởng tượng suốt 10 tháng qua là minh chứng rõ nét nhất khẳng định cho lựa chọn đúng đắn Tuchel đề ra. Chelsea sẽ còn tiếp tục bay cao, nếu tiếp tục dựa vào sức mạnh của đôi cánh thiên thần.